تجربه‌های معلمان مدارس ابتدایی از اجرای طرح ارزشیابی توصیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

چکیده

طرح ارزشیابی توصیفی بر ساحت‌های مختلف تربیتی تأثیرات مهمی داشته است. هدف این تحقیق بررسی تجربه‌های معلمان مدارس ابتدایی از اجرای طرح ارزشیابی توصیفی و نوع تحقیق کیفی است. جامعه آماری شامل 1650 نفر از معلمان شهر سنندج بود که با نمونه‌گیری تئوریک تعداد 224 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مصاحبه گردآوری شد و به روش تحلیل زمینه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نگاه معلمان در نظام ارزشیابی سنتی، نمره برای دانش‌آموزان همانند تقویت‌کننده‌ای مثبت عمل می‌کرد که در نظام کیفی به این مسئله توجهی نشده است. معلمان سه مشکل ابزارهای ارزشیابی توصیفی را شامل عدم دقت، وقت‌گیر بودن و نیاز به تمرین برای پر کردن فرم‌ها دانسته‌اند (ابزارهای ارزشیابی). نامناسب بودن فضا و امکانات مدرسه برای اجرا و عملیاتی کردن طرح (جوّ کلاسی)، قرار گرفتن معلم در جایگاهی ضعیف در مقایسه با ارزشیابی سنتی (جایگاه معلم) و نیاز به تدارکات و همچنین تمهیداتی در جهت اجرای بهتر طرح (تدارکات) و سرانجام عدم توجیه و ناآگاهی والدین باعث سردرگمی و در پی آن ایجاد انتظارات نابجا در والدین شده است (نگاه والدین). 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Experiences of Elementary School Teachers on Implementing the Descriptive Evaluation Plan

نویسنده [English]

  • Rafigh Hasani
چکیده [English]

Implementation of descriptive evaluation has an important impact on various educational areas. The aim of this study is the investigation of teachers' experiences of implementing the descriptive evaluation plan and the type of study is Qualitative Methods and the population consisted of 1650 teachers from the city of Sanandaj. The type of sampling was theoretical and 224 teachers were selected. Data were collected using interviews and analyzed with analytical survey. The results showed from the viewpoint of teachers, in traditional evaluation system, the scores that students catch acted as positive reinforcement and this has been ignored in the descriptive evaluation system(Learning-teaching process).Teachers considered 3 problems of descriptive evaluation tools involving uncertainty, being time-consuming and requirement to practice to fill out forms (evaluation tool). Insufficient space and facilities for the implementation and operation of the school (classroom environment) and being a teacher in a weak position compared with traditional evaluation (position of teacher) and the demand for supplies, as well as arrangements for better implementation (logistics), and finally the lack of justification of parental causes confusion and create misplaced expectations of parents (view of parents). 

کلیدواژه‌ها [English]

  • descriptive evaluation project
  • the processes of learning - teaching
  • assessment tools
  • classroom atmosphere

مراجع

-     ایمانی ‌جاجرمی، حسین (1384). بررسی جامعه­شناختی عوامل مؤثر بر عملکرد شورا‌های اسلامی شهر در توسعه محلی، پایان­نامه دکتری جامعه­شناسی توسعه، دانشکده علوم اجتماعی، تهران: دانشگاه تهران.
-     ببی، ارل (1381). روش­‌های تحقیق در علوم اجتماعی. ترجمه­ی رضا فاضل، تهران: سمت.
-     بیرمی‌پور، علی؛ شریف، مصطفی؛ جعفری، سیدابراهیم و مولوی، حسین (1390). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر اجرای طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس دوره ابتدایی کشور. پژوهش‌های برنامه‌ درسی، 1 (2): 1-28.
-     حسنی، محمد (1385). راهنمای اجرای ارزشیابی توصیفی پایه‌های اول، دوم و سوم ابتدایی، قابل دسترسی در نشانی: http: //baher.blogfa.com/post-12.aspx.
-     خوش‌خلق، ایرج و پاشا‌شریفی، حسن (1385). ارزشیابی اجرای آزمایشی ارزشیابی توصیفی در مدارس ابتدایی برخی از مناطق آموزشی کشور (85-1384). فصلنامه تعلیم و تربیت، 22 (4): 117 – 147.
-     داوودی، رسول و شکرالهی، محبوبه (1390). مقایسه روش‌های ارزشیابی توصیفی و سنتی بر اساس استاندارد‌های چهارگانه ارزشیابی از دیدگاه معلمان مدارس ابتدایی شهر تهران. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی، 8 (31): 25-35.
-     ذکائی، محمدسعید (1381). نظریه و روش در تحقیقات کیفی. فصلنامه علوم اجتماعی، 17: 41-70.
-     رضایی، علی‌اکبر و سیف، علی‌اکبر (1385). تأثیر ارزشیابی توصیفی بر ویژگی‌های شناختی، عاطفی و روانی - حرکتی دانش‌آموزان. نوآوری‌های آموزشی، 5 (18): 11-40.
-     روحانی، عباس و  ماهر، فرهاد (1386). اثر نوع ارزشیابی (توصیفی- سنتی) بر جو کلاس، ویژگی‌های عاطفی و خلاقیت دانش‌آموزان.اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 4 (8): 55-69.  
-     زارعی، اقبال (1388). تأثیر ارزشیابی توصیفی بر خلاقیت و مشارکت یادگیری و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر پایه سوم دبستان در شهر بندرعباس. علوم تربیتی (مجله علوم تربیتی و روانشناسی)، 5 (2): 79-92.
-     زاهد بابلان، عادل؛ فرج‌الهی، مهران، و همرنگ، محمد (1391). عوامل مؤثر در کاربرد ارزشیابی توصیفی از دیدگاه معلمان ابتدایی. فناوری آموزش (فناوری و آموزش)، 7 (1): 45-54.
-     زمانی‌فرد، فاطمه؛ کشتی‌آرای، نرگس و میرشاه جعفری، سیدابراهیم (1389). تجربه‌های معلمان ابتدایی از اهداف طرح ارزشیابی توصیفی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی)، 7 (25): 39-52.
-     ساروخانی، باقر (1375). دایره‌المعارف علوم اجتماعی. تهران: کیهان.
-     قبادی‌ چهارراه گشین، کاووس؛ فانی، حجت‌اله و فلاحی، ویدا (1393). تأثیر ارزشیابی توصیفی بر مهارت‌های خواندن و نوشتن دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی)، 11 (13): 115-128.
-     کارشکی، حسین؛ مومنی‌مهمویی، حسین و قریشی، بهجت (1392). مقایسه انگیزش تحصیلی و کیفیت زندگی دانش‌آموزان پسر مشمول ارزشیابی توصیفی با ارزشیابی سنتی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی، 11 (13): 104-114.
-     کاظمی، یحیی (1381). راهنمای ارزشیابی توصیفی. تهران: دفتر ارزشیابی تحصیلی و تربیتی.
-     کشتی‌آرای، نرگس؛ کریمی‌علویجه، اکرم و فروغی‌ابری، احمدعلی (1392). شناسایی موانع و چالش‌های اجرای طرح ارزشیابی توصیفی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی)، 10 (12): 53-68.
-     ماهر، فرهاد؛ آقایی، اصغر؛ برجعلی، احمد و روحانی، عباس (1386). ارزشیابی توصیفی با نظام سنتی بر اساس جو کلاس، ویژگی‌های عاطفی و میزان خلاقیت دانش‌آموزان دوره ابتدایی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی)، 21 (14): 71-92.
-     محمدپور، احمد (1389). فراروش (بنیان­‌های فلسفی و عملی روش تحقیق ترکیبی در علوم اجتماعی و رفتاری). تهران: جامعه­شناسان.
-     محمدزاده، حسین (1388). تاریخ شفاهی به مثابه روشی کیفی در زمینه تحقیقات اجتماعی. مقاله چاپ نشده.
-     محمدی، فرزانه و اخوان‌تفتی، مهناز (1386). بررسی تأثیر ارزشیابی توصیفی بر عزت نفس و رفتار‌های کلاسی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی شهر تهران. فصلنامه تعلیم و تربیت، 23 (2): 67-100.
-     موسوی، سیده‌ ماهرخ و مقامی، حمیدرضا (1391). مقایسه اثربخشی دو شیوه جدید و قدیم ارزشیابی تحصیلی بر نگرش به خلاقیت و پیشرفت درسی دانش‌آموزان دوره ابتدایی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2: 125-146.
-     نامور، یوسف؛  راستگو، اعظم؛ ابوالقاسمی، عباس و سیف‌درخشنده، سعید اعظم (1389). بررسی و مقایسه اثربخشی اجرای ارزشیابی کیفی توصیفی و ارزشیابی سنتی بر مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان ابتدایی. علوم تربیتی، 10: 69-82.
-     واحد ارزشیابی توصیفی معاونت آموزش عمومی (1384). گزارش اجرای آزمایشی طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس منتخب کشور در سال تحصیلی 83-82، اردیبهشت 1384. قابل دسترسی در نشانی. http://gozaresharz. persianblog.com
 
-     Douglas, David. (2003). Inductive Theory Generation: A Grounded Approach to Business Inquiry. Electronic Journal of Business Research Methods, 2 (1): 47-54.
-     Egan, T. Marshall. (2002). Grounded Theory Research and Theory Building. In Advances. Advances in Developing Human Resources, 4 (3): 277-295.
-     Haig, Brain. D. (1995). Grounded Theory as Scientific Method, Philosophy of Education Society. http://www.ed.uiuc. edu/EPS/PES-Yearbook/95_docs/haig.html.
-     Marvasti, Amir. (2004). Qualitative Research in Sociology. London: Sage. 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار