تبیین ویژگی‏های ارزشیابی مطلوب برنامه ‏درسی زبان‏آموزی در دوره ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 استادیار بخش علوم تربیتی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تبیین ویژگی‏های ارزشیابی مطلوب برنامه ‏درسی زبان‏آموزی دوره ابتدایی از دیدگاه معلمان بود. طرح پژوهش ترکیبی در هم تنیده بود. جامعه آماری در بخش کمی شامل همه معلمان شهر کرمان بود که از میان آنها 350 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کیفی نیز نمونه آماری شامل 30 نفر از معلمان برتر استانی در دوره ابتدایی بود. ابزار پژوهش در بخش کمی، پرسشنامه محقق‌ساخته بود. در بخش کیفی نیز از مصاحبه غیرساختارمند‏ برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. میزان پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم‌افزار PLS و روش‌ پایایی مرکب 91/0 و مقدار روایی همگرا 52/0 برآورد شد. عمده‌ترین نتایج پژوهش حاکی از آن بود که معلمان در ارزیابی یادگیری‌های زبانی کودک بیشترین اولویت را به استفاده از آزمون عینی و کمترین اولویت را به آزمون‌های استعداد و پیشرفت تحصیلی می‌دهند. همچنین، وقت‌گیر بودن فعالیت‌های نوشتاری معلمان، مانند ثبت مشاهدات و مدیریت پوشة کار و تکمیل فرم‏های ارزشیابی، از ‏مهم‌ترین علل ضعف ارزشیابی برنامه‌ درسی زبان‌آموزی از دیدگاه معلمان بود. از سوی دیگر، کاهش اضطراب دانش‌آموزان در کلاس درس زبان‏آموزی و همچنین تعامل دانش‌آموزان با یکدیگر و با معلم در برنامه ‏درسی زبان‏آموزی، به ترتیب به‌عنوان مهم‏ترین دلایل قوت ارزشیابی برنامه‌ درسی زبان‌آموزی از دیدگاه معلمان بود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Description of Characteristics of the Desirable Evaluation of Language Teaching Curriculum in Elementary Education

نویسندگان [English]

  • Ahmad Arabi Juneghani 1
  • Asghar Soltani 2
  • Keramat Esmi 2
1
2
چکیده [English]

The purpose of this study is to explain the characteristics of the desirable evaluation of elementary language teaching curriculum from teachers’ points of view. The research design was based on mixed methods. In the quantitative part, the statistical population included all of elementary teachers in Kerman city of whom a total of 350 teachers were selected as the sample. In the qualitative part, the sample consisted of 30 top teachers of the province at the elementary level. A researcher-made questionnaire and an unstructured interview method were used in the quantitative and qualitative parts respectively. The reliability was estimated at 0.91 using composite reliability via PLS software and the convergent validity was estimated at 0.52. The main results of this study indicated that teachers prioritize objective test in children language teaching evaluation, while the talent and achievement tests receive the least priority. Also, the time-consuming nature of teachers’ written activities, such as recording their observations and managing the workbooks and filling up the evaluation forms was among the most important reasons of the weaknesses of language teaching curriculum evaluation from teachers’ points of view. On the other hand, decreasing students’ anxiety in language teaching classrooms, and also the interactions of students with each other and with teacher in language teaching curriculum were the most important reasons of the strengths of language teaching curriculum evaluation from teachers’ points of view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaluation
  • Curriculum
  • language teaching
  • elementary education
پریرخ، مهری و میرحسینی، ناهید (۱۳۸۵). جایگاه کتابخانه‌های مدارس در پشتیبانی از طرح ارزشیابی توصیفی نظام آموزش ابتدایی، همایش نوآوری در برنامه‌های درسی دوره ابتدایی. شیراز، دانشگاه شیراز، انجمن مطالعات برنامه درسی ایران.
پهلوان‌نژاد، محمدرضا و نجفی، آزاده (1387). اهمیت نقش ارتباطی زبان در جهت تکامل فرایند زبان‏آموزی در کودکان دبستانی. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 28،  47 -74.
تورانی، حیدر (1393). ارزشیابی برنامه درس تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی. همایش ملی تغییر در دوره‏های آموزش‌وپرورش، تهران.
حبیبی، مرضیه و نهاوندی، احمد (1395). تأثیر ارزشیابی توصیفی و ارزشیابی کمی بر پیشرفت تحصیلی درس فارسی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان دزفول در سال تحصیلی (1392-1391). کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و اجتماعی، ترکیه، استانبول.
دانای طوسی، مریم و بازیار، مهدی (1390). شاخص‌های آموزش گوش دادن در دوره ابتدایی: شواهدی از برنامه درسی زبان ملی چند کشور پیشرو در زبان‏آموزی. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 41، 89-112.
داوری، علی و رضازاده، آرش (1393). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS.تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
رجب‌پور سواری، فاطمه؛ عارفی، محبوبه و طالب‌زاده نوبریان، محسن (1395). ارزشیابی برنامه درسی هدیه‌های آسمانی پایه ششم ابتدایی شهر قزوین از دیدگاه معلمان. فصلنامه مطالعات اندازه‏گیری و ارزشیابی آموزشی، 13،  11- 32.
زندی، بهمن (1390). روش تدریس زبان فارسی (در دوره دبستان). تهران: سمت.
زندی، بهمن (1393). زبان‏آموزی. تهران: سمت.
شیخ‌الاسلامی، راضیه (۱۳۸۵). ارزشیابی کیفی از آموخته‌های دانش‌آموزان دوره ابتدایی. همایش نوآوری در برنامه‌های درسی دوره ابتدایی، شیراز، دانشگاه شیراز، انجمن مطالعات برنامه درسی ایران.
صفایی ‌موحد، سعید و عطاران، محمد (1394). واکاوی برنامه درسی در انتخاب محتوای مناسب: یک مطالعه کیفی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10(38)، 1-21.
فلاحی، ویدا؛ فانی، حجت‌الله و قبادی، کاووس (1392). تأثیر ارزشیابی توصیفی بر مهارت‌های خواندن و نوشتن دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی. پژوهش در برنامه‏ریزی درسی، 13،  115 -128.
قاسم‌پور، حسین (۱۳۸۵). بررسی تحلیلی ابعاد نوآوری در برنامه درسی زبان‌آموزی دوره ابتدایی ایران. همایش نوآوری در برنامه‌های درسی دوره ابتدایی، شیراز: دانشگاه شیراز، انجمن مطالعات برنامه درسی ایران.
قلی‌زاده، آذر (1392). بررسی تأثیر انواع ارزشیابی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی در درس علوم تجربی، پژوهش در برنامه‏ریزی درسی، 32، 82 - 94.
مشکوه‌الدینی، مهدی (1380). رشد زبان و فرضیه‌های زبان‏آموزی کودک. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
مفیدی، فرخنده و سبزه، بتول (1388). تأثیر فعالیت‌های زبان‏آموزی دوره پیش‌دبستانی بر رشد زبان گفتاری دانش‏آموزان پایه اول دوره ابتدایی. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 130، 130 -153.
مهدیان امرایی، اکرم و کونانی، کبری (۱۳۹۲). بررسی رابطه ارزشیابی توصیفی با یادگیری خودتنظیمی در بین دانش‌آموزان دختر و پسر پایه پنجم ابتدایی شهر کوهدشت در سال تحصیلی 91- 90.  کنفرانس بین‌المللی مدیریت، چالش‌ها و راهکارها، دانشگاه شیراز.
 
Beauchamp, G. (1981). Curriculum theory (4th Ed.). Itasca, Ill.: F.E. Peacock Publishers.
Black, P.; Williams, S. & Boston, J. (2004). Working inside the black box. Phi delta Kappan, 86, 8-21.
Bunăiaşu, C. M.  (2014). Strategic directions regarding trainers’ instruction in the field of European curriculum’s planning and implementation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 1121 – 1126.
Champagne, A. B. & Klopfer, L. E. (1974). Formative evaluation in science curriculum development. Journal of Research in Science Teaching, 11, 185-203.
Chomsky, N. (2006). Language and mind (3rd Ed.). London: Cambridge University Press.
Coles, C. R. & Gale, Grant J. (1985). Curriculum evaluation in medical and health-care education. Medical Education, 19, 405-422.
Eisner, E. (2001). The educational imagination: On the design and evaluation of school programs (3rd Ed.). New York: Pearson.
Eash, M. (1991). Curriculum components. In A. Lewy (Ed.), International encyclopedia of curriculum (pp. 71-73).Oxford: Pergamon Press.
Halliday, M. A. K. (2006). The Language of Early Child. Britain: Continuum International Publishing Group.
He, Z. (2013). Comparative analysis of diversification of language teaching curriculum. In W. Du (Ed.), Informatics and Management Science IV (pp. 641-646). London: Springer.
Kamrule Hasan, M. (2004). A linguistic study of English language Curriculum at the secondary level in Bangladesh- A communicative approach to curriculum development. Language in India. Available:
http://www.languageinindia.com/aug2004/hasandissertation1.html
Klein, M. F. (1985). Curriculum design. In A. Lewy (Ed.), International encyclopedia of curriculum (pp. 1163-1169). Oxford: Pergamon.
Klimova, B. F. (2014). Detecting the development of language skills in current English language teaching in the Czech Republic. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 158, 85-92.
Neary, M. (2002). Curriculum studies in post – compulsory education: A teachers’ study guide. Cheltenham: Nelson Thornes Ltd.
Nitko, A. J. (2010). Educational assessment and evaluation (3rd Ed.) New Jersey: Merrill, prentice-hall.
Richards, J. C. (2001). Curriculum development in language teaching. Cambridge University Press.
Tyler, R. (2013). Basic principles of curriculum and instruction (reprint Ed.). Chicago: University Of Chicago Press.
Unruh, G. G. & Unruh, A. (1984). Curriculum development. Berkeley, CA: Mc‌cutchan Publishing Corporation.
van den Akker, J. (2003). Curriculum perspectives: An Introduction: In J. van den Akker, U. Hameyer, & W. Kuiper (Eds.), Curriculum landscapes and trends (pp. 1-10). Dordrecht, the Netherlands: Kluwer.
Zais, R. S. (1976). Curriculum: Principles and foundations. New York: Crowell.