شایستگی‌های عمومی مورد نیاز برای موفقیت دانشجویان در زندگی علمی و حرفه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، بخش علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

3 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

 هدف این پژوهش تعیین و طبقه‌بندی شایستگی‌های عمومی موردنیاز برای موفقیت دانشجویان در زندگی علمی و حرفه‌ای‌ است. روش پژوهش با توجه به هدف از نوع کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری داده‌ها، آمیخته اکتشافی است. ابتدا برای تعیین شایستگی‌های عمومی، 43 پژوهش‌ داخلی و خارجی به صورت هدفمند انتخاب و تحلیل محتوا شدند و بر این اساس ابزار گردآوری داده‌ها تهیه شد. سپس برای تعیین اهمیت این شایستگی‌ها، از نظرات مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه شهید باهنر کرمان که به صورت سرشماری انتخاب شدند، استفاده شد (57=N). بر اساس نتایج تحلیل محتوای پژوهش‌های داخلی و خارجی، 21 شایستگی برای موفقیت دانشجویان در زندگی علمی و حرفه‌ای‌شان شناسایی شد که اهمیت آنها از نظر مدیران گروه‌های آموزشی نیز مورد تأکید قرار گرفت. این شایستگی‌ها در چهار طبقه روش‌شناختی، میان‌فردی، سیستماتیک و کاربردی دسته‌بندی شدند که شایستگی‌های طبقه روش‌شناختی دارای بالاترین رتبه و شایستگی‌های طبقه کاربردی در جایگاه پایین‌تری نسبت به سایر طبقات قرار گرفتند. به‌طور کلی 21 شایستگی استخراج‌شده در این پژوهش می‌توانند نقش بسزایی در موفقیت علمی و حرفه‌ای دانشجویان ایفا کنند که ضروری است در برنامه‌های آموزشی و درسی مؤسسات آموزش عالی مورد تأکید قرار گیرند.




کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Importance of the Generic Competencies Required for the Students’ Success in their academic and professional life

نویسندگان [English]

  • Hanyeh Esmaeili Mahani 1
  • Hosein Motaharinejad 2
  • Mehdi Lesani 3
1
2
3
چکیده [English]

The purpose of this study was to identify and classify the generic competencies required for the students’ success in their academic and professional life. Accordingly, it was conducted as an applied research, and its data collection was carried out through mixed method. Firstly, in order to identify the generic competencies, the contents of studies, whether originally written in English or Persian, were analyzed. Then, the instrument of data collection was constructed. In order to identify the importance of these competencies, the department deans’ opinions at Shahid Bahonar University, who were selected through survey, were used (N = 57). The results of the study showed that 21 competencies in all of the analyzed studies were identified, which were classified in 4 categories as cognitive, interpersonal, systematic, and instrumental. The cognitive competencies were of the highest rank, and the instrumental ones were of the lowest rank in comparison to the others. On the whole, these 21 identified competencies in this research may contribute significantly to the success of academic and professional lives of students; therefore, it is necessary to be considered in the educational program and curriculum of higher education institutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Generic Competencies
  • academic life
  • Professional Life
  • Higher Education
آقاپور، شهلا؛ موحدمحمدی، سیدحمید و علم‌بیگی، امیر (1393). نقش مهارت‌های کلیدی در شکل‌گیری قابلیت اشتغال دانشجویان، فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 20 (1)، 41 – 56.
ابراهیمی قوام، صغری و رحمانی، نادر (1393). تدوین مدلی برای ارزشیابی شایستگی‌های فارغ‌التحصیلان دانشگاه علوم انتظامی. آموزش در علوم انتظامی، 2 (3)، 63 – 104.
اسدی، نوید؛ سجادی، سید نصرالله؛ گودرزی، محمود و مرادی، آرام (1394). تبیین شایستگی‌های مدیران رویدادهای ورزشی. مدیریت ورزشی، 7 (2)، 159 – 174.
امین‌خندقی، مقصود؛ جامه‌بزرگ، مرضیه و سعیدی روضانی، محمود (1391). بستگی‌های حرفه‌ای هنرآموزان هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای بر مبنای مدل بورچ و مدل تحلیل کوآدرانت. فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 1 (2)، 129 – 224.
باقری‌خواه، زهرا؛ عارفی، محبوبه و جمالی، احسان (1390). وضعیت پذیرش دانشجو در آموزش عالی ایران از دیدگاه دانشجویان دانشگاه‌های دولتی شهر تهران، اعضای هیئت علمی سازمان سنجش و مسئولان ذی‌ربط آموزش عالی. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 2 (6)، 111 – 136.
تسلیمی، محمدسعید؛ رامی، رضا؛ فرزین‌وش، اسدالله و برقی، میکائیل (1391). طراحی و تبیین مدل شایستگی‌های مدیران پروژه‌های ملی کشور با تمرکز بر ریسک. مدیریت دولتی، 5 (3)،  57 – 78.
جمالی، صغری و سیف، دیبا (1391). پیش‌بینی تحول روانی اجتماعی دانشجویان استعداد درخشان بر مبنای تجارب حاصل از تحصیل در دانشگاه. مجله روان‌شناسی، 16 (2)، 121 – 141.
چیت‌ساز، احسان؛ ذوالفقارزاده، محمدمهدی و غیاثی ندوشن، سعید (1391). تدوین الگوی شایستگی‎های محوری مدیران فرهنگی- اجتماعی دانشگاه‌ها در ایران اسلامی. مدیریت در دانشگاه اسلامی، 1 (2)، 27 – 48.
خراسانی، اباصلت؛ زاهدی، حسین و کمیزی، اکبر (1393). طراحی و تدوین مدل شایستگی مدیریت بر کسب‌وکار. فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 1 (3)، 1 – 21.
دانایی‌فرد، حسن؛ آذر، عادل و شیرازی، مهدی (1391). چارچوبی برای شایستگی‌های خط‌مشی گذاران ملی (نمایندگان مجلس قانون‌گذاری). فصلنامه مجلس و راهبرد، 19(70)، 5 - 35.
درویش، حسن؛ موغلی، علیرضا؛ موسوی، محمد و پناهی، بلال (1393). تبیین شایستگی‎های منابع انسانی در شرکت ملی پتروشیمی ایران. پژوهش‏نامه مدیریت تحول، 6 (11)، 92 - 111.
رازی، سمیرا؛ غلامی‌راد، مفید (1392). بررسی مدل‌های مدیریت بر مبنای شایستگی. ماهنامه کار و جامعه، 163، 51 56.
رحمانی، حسین؛ شاه‌حسینی، محمدعلی و پورعزت، علی‌اصغر (1392). شناسایی شایستگی‌های مطلوب دانشجویان مقطع کارشناسی رشته مدیریت با تمرکز بر رویکرد اسلامی – ایرانی (مطالعه موردی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران). فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 3 (3)، 395 – 412.
رنجبر، منصور؛ خائف‌الهی، احمد؛ دانایی‌فرد، حسن و فانی، علی‌اصغر (1392). ارزیابی الگوی شایستگی‌های مدیران بخش سلامت: رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 23 (109)، 117 -126.
سلیمی، قاسم؛ حیدری، الهام و کشاورزی، فهیمه (1394). شایستگی‌های اعضای هیئت علمی جهت تحقق رسالت دانشگاهی؛ تأملی بر ادراکات و انتظارات دانشجویان دکتری. دو فصلنامه نوآوری و ارزش‌آفرینی، 3 (7)، 85 -103.
سهرابی، بابک؛ رئیسی وانانی، ایمان و رسولی، هاتف (1389). ارزیابی شایستگی دانش‌محور در آموزش عالی. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 2، 57 – 78.
شبانی، راضیه؛ حجتی، اکرم و قربانی، رضا (1394). شناسایی شایستگی فرماندهان یگان‌های تیپ دانشجویی دانشگاه افسری امام علی (ع). فصلنامه مدیریت نظامی، 57 (15)، 82 – 101.
شیرازی، علی و اژدری، گلنار (1393). مدلی برای طراحی و ارزیابی شایستگی‌های شغلی دانش کاران: موردکاوی مشاغل. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 4 (2)،  65 -81.
صادق، محمدهادی و امیری، مجتبی (1393). اولویت‌بندی شایستگی‌ها و ویژگی‌های کارکنان نهادهای انقلابی با رویکرد ارزشی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، 7 (1)، 13 – 35.
صالحی عمران، ابراهیم و چهارباشلو، حسین (1392). بررسی میزان توجه به مهارت‌های اشتغال‌زا در محتوای کتب درسی دوره آموزش راهنمایی ایران. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 5 (16)،  68 – 95.
ضیغمی، رضا؛ باقری ‌نسامی، معصومه؛ حق‎دوست ‌اسکوئی، سیده‌فاطمه و یادآور ‌نیک‌روش، منصوره (1387). تحلیل محتوا. فصلنامه پرستاری ایران، 21(53):52-41.
طهماسبی، رضا؛ هاشم نیا، شهرام؛ علی‌جباری، حمید و خراسانی، علیرضا (1391). تدوین شاخص‌های شناسایی استعدادها در مشاغل استراتژیک شرکت ساپکو (مورد مطالعه: حوزه ساخت و تأمین قطعه). پژوهش‌های مدیریت عمومی، 6(20):119-97.
عبدالوهابی، مرضیه؛ رومیانی، یونس؛ ظریف، سکینه (1392). بررسی مهارت‌های اساسی دانشجویان در عصر جهانی‌شدن. فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی،70:74-51.
عریضی، حمیدرضا؛ خشوعی، مهدیه‌السادات و نوری، ابوالقاسم (1391). کاربرد کانون ارزیابی و تحلیل شغل در تعیین شایستگی‌های مدیریتی. روانشناسی معاصر، 7 (1)،  85 -  95.
فدایی، مرضیه؛ نیلفروشان، پریسا و صادقی احمد (1393). مقایسه رشد مسیر شغلی و اهمال‌کاری دانشجویان دارای اختلال بیش‌فعالی/کم‌توجهی با دانشجویان نرمال. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 7 (3)، 50 – 57.
فیض، مهدی و بهادری‎نژاد، مهدی (1389). الگوی شایستگی حرفه‎ای دانش‎آموختگان دانشکده‎های مهندسی نظام آموزش عالی (مورد پژوهی: دانش‎آموختگان دانشگاه صنعتی شریف). فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 12 (46)،  37 – 68.
محمدی، مهدی؛ ناصری جهرمی، رضا و رحمانی، هادی (1392). ارزیابی اثربخشی برنامه درسی دوره کارشناسی رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بر مبنای مدل چشم شایستگی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10 (2)، 20 – 32.
محمدی زنجیرانی، داریوش؛ اشتیاقیان، ندا و رازنهان، فیروز (1391). رویکرد چند معیاره و تلفیقی نیازسنجی آموزشی بر مبنای تحلیل شایستگی‌های کارکنان. رویکردهای نوین آموزشی، 7 (1)، 107 – 136.
محمودی، امیرحسین؛ عابدی، اکرم و حیدری، یونس (1391). بررسی شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی. فرایند مدیریت و توسعه، 25 (1)، 69 – 92.
مختاری حصاری، آرزو و نعمتی، علیرضا (1392). عامل‌های مؤثر بر شایستگی حرفه‌ای دانشجویان رشته کشاورزی برای ورود به بازار کار، مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور آذربایجان شرقی. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 27، 110 – 119.
مدهوشی، مهرداد و نیازی، عیسی (1389). بررسی و تبیین جایگاه آموزش عالی ایران در جهان. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران،2 (4)،  113 – 149.
مطهری‌نژاد، حسین؛ یعقوبی، محمود و دوامی، پرویز (1390). الزامات آموزش مهندسی با توجه به نیازهای صنعت در کشور ایران. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 52 (13)، 23 -  39.
مطهری‌نژاد، حسین؛ قورچیان، نادرقلی؛ جعفری، پریوش و یعقوبی، محمود (1391). هدف‌های آموزش مهندسی. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، 6 (4)، 267 – 276.
معتقد لاریجانی، زهرا؛ وکیلی، محمدمسعود؛ غفرانی‌پور، فضل‌الله و میرمحمدخانی، مجید (1393). بررسی تأثیر آموزشی بر ارتباط میان فردی میان فردی بهورزان دانشگاه علوم پزشکی سمنان. کومش، 16 (2)،  229 – 238.
نیرومند، پوراندخت؛ جهانیار ‌بامداد، صوفی؛ اعرابی، سیدمحمد و امیری، مقصود (1391). چارچوب مفهومی شایستگی مدیران عامل شرکت‌های فناوری بنیان: ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌ها. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 4 (12)، 145 -  161.
هوشیار، وجیهه و رحیم‌نیا، فریبرز (1392). ارائه مدل شایستگی مدیران شعب در سیستم بانکی. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، 13، 55 – 68.
 
 Ahn, Benjamin; Cox, Monica F.; London, Jeremi; Cekic, Osman & Zhu, Jiabin (2014). Creating an instrument to measure leadership, change, and synthesis in engineering undergraduates. Journal of Engineering Education, 103 (1), 115-136.
Alexander, A; Karvonen, M; Ulrich, J; Davis, T & Wade, A (2012). Community college faculty competencies. Community College Journal of Research and Practice, 36 (11), 849-862.
Azevedo, A.; Apfelthaler, G. & Hurst, D. (2012). Competency development in business graduates: An industry-driven approach for examining the alignment of undergraduate business education with industry requirements. The International Journal of Management Education, 10, 12-18.
Bernthal, P; Colteryahn, K; Davis, P; Naughton, J; Rothwell, W. J & Wellins, R (2004). ASTD competency ctudy: capping the future. Alexandria, VA: ASTD Press.
Blair, E. H. (1999). Which competencies are most important for safety managers? Professional Safety, 44 (1), 28-32.
Botha, S & Claassens, M. (2010). “The contribution of the bachelor in management and leadership (BML). International Business and Economics Research Journal, 9 (10), 77-88.
Clark, B. R. & Boyer, E. L. (1987). The Academic Life. Princeton, New Jersey.
Chong, E. (2008). Managerial competency appraisal: A cross-cultural study of American and East Asian managers. Journal of BusinessResearch, 61(3), 191-200.
Creed, P; Patton, W. & Prideaux, L. A. (2006). Causal relationship between career indecision and career decision -making self- efficacy: A Longitudinal cross-Lagged Analysis. Journal of Career Development, 33 (1), 47-65.
Dick, Rolf van; Knippenberg, Daan van; Kerschreiter, Rudolf; Hertel, Guido & Wieseke, Jan (2008): Interactive effects of work group and organizational identification on job satisfaction and extra-role behavior, Journal of Vocational Behavior 72: 388-399.
Draganidis, F. & Mentzas, G. (2006). Competency based management: A review of systems and approaches. InformationManagement and Computer Security, 14 (1), 51-64.
El-Baz, H. S. & El-Sayegh, S. M. (2010). Competency domain model and the perception of engineering managers in the United Arab Emirates. Engineering Management Journal, 22(1), 3-12.
Fang, Chung-Hsiung; Chang, Sue-Ting & Chen Guan-Li (2010).Competency development among Taiwanese healthcare middle manager: A test of the AHP approach. African Journal of Business Management, 4 (13), 2845-2855.
Goldsmith, R.; Reidswma, C.; Campbwll, D.; Hadgraft, R. & Levy, D. (2011). Designing the future, Australian Journal of Enginering Education, 17 (1), 1-9.
Gonczi, A. & Hager, P. (2010). The competency model. International Encyclopedia of Education, 8, 403-410.
Gregory, Anne (2009). Competencies of senior communication practitioners in the UK: An initial study. Public Relations Review, 34 (3), 215-223.
Guangrong, Dai & Kaiguang, (Carl) Liang (2012). Competency modeling research and practice in china: a literature review. Journal of Chinese Human Resource Management, 3 (1), 49 - 66.
Hobgood, C. D; Riviello, R. J; Jouriles, N. & Hamilton, G. (2002). Assessment of communication and interpersonal skills competencies. Academic Emergency Medicine, 9 (11), 1257- 1269.
Hodges, D. & Burchell, N. (2003). Business graduate competencies: employers views on importance and Performance. Asia- Pacific Journal of Cooperative Education, 4 (2), 16-22.
Huntly, H. (2008). Teachers work: beginning teacher's conceptions of competence. Australian Educational Researcher, 35 (1), 125-145.
Jeffreya, L. & Brunton, M. (2010). Identifying competencies for communication practice: A needs assessment for curriculum development and selection in New Zealand. Public Relations Review, 36 (2), 202-205.
Karakus, Mehmet & Toremen, Faith (2008). How our school can be more synergic: determining the obstacles of teamwork. Team Performance Management, 14 (5), 233-247.
Lei, M. & Hu, M. (2010). Developing a core competency model of innovative culinary development. International Journal of Hospitality Management, 29, 582–590.
Lee, Yu-Ting (2010). Exploring high-performers’ required competencies. Expert system with applications, 37 (1), 434-439.
Motahhari-Nejad, H; Ghourchian, N. G; Jafari, P & Yaghoubi, M (2012). Global approach for reforming engineering education in Iran. International Journal of Engineering Education, 28 (53), 1243-1252.
Muller, R & Turner, R (2010). Leadership competency profiles of successful project managers. International Journal of Project Management, 28 (5), 437-448.
Mojab, Farnaz; Zaefarian, Reza & Dazian Azizi, Abdol Hadi (2010). Applying competency based approach for entrepreneurship education. Procedia Social and Behavioral Sciences, 12, 436–447.
Nabi, G. & Linan, F. (2011). Graduate entrepreneurship in the developing world: intentions, education and development. Education and Training, 53 (5), 325 – 334.
Nielsen, Morten Birkeland; Skogstad, Anders; Matthiesen, Stig Berge; Einarsen, Stale (2016). The importance of a multidimensional and temporal design in research on leadership and workplace safety. The Leadership Quarterly, 27 (1), 142-155.
Petrova, Egita; Jansone, Dace & Silkane, vineta (2014). The development and assessment of competencies in Vidzeme University of applied sciences. Social and Behavioral Sciences, 140, 241- 245.
Ragan, L. C; Bigatel, P. M & Dillon, J. M (2012). From research to practice: towards an integrated and comprehensive faculty development Program. Journal of Asynchronous Learning Networks, 16 (5), 71- 86.
Raybould, Mike &  Wilkins, Hugh (2005) "Over qualified and under experienced: Turning graduates into hospitality managers". International Journal of Contemporary Hospitality Management, 17 (3), 203 – 216.
Sanchez, A. V & Ruiz, M. P (2008). Competence-Based Learning: A Proposal for the Assessment of Generic Competences. Spanish: University of Deusto.
Sanchez, J. C. (2011). University training for entrepreneurial competencies: Its impact on intention of venture creation. International Entrepreneurship and Management Journal, 7 (3), 239-254.
Seibert, K. W; Hall, D. T. & Kram, K. E (1995). Strengthening the weak link in strategic executive development: integrating individual development and global business strategy. Human Resource Management, 34 (4), 549-567.
Shaharuddin, A.; Khaidzir, I.; Azizan, A.; Kadir, A.; Zainul Ariffin, A. A; Khairil, A. & Wan Mazlina, W. (2012).The social and academic skills and the marketability of UKM’s graduates. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 131, 118 – 123.
Singh, P; Thambusamy, R & Ramly, M (2013). Fit or unfit? Perspectives of employers and university instructors of graduates’ generic skills. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 123 (23), 315-324.
Tett, R. P; Guterman, H. A; Bleier, A. & Murphy, P. J. (2000). Development and content validation of a hyper dimensional taxonomy of managerial competence. Human Relations, 13 (3), 205–251.
Zopiatis, Anastasios (2010). Is it art or science? Chef’s competencies for success. International Journal of Hospitality Management, 29 (3), 459–467.